'Sprekend' portret van mijn vader
"De val van Saddam?", probeert [...] aarzelend. "Nee, dat is niet zo persoonlijk, hè..." Korte stilte. De chirurg van het Waterlandziekenhuis denkt na. "Wacht eens, ik heb dit jaar een sprekend portret van mijn vader [...] laten maken. Dat was eigenlijk wel heel bijzonder, want nu weet ik heel veel dingen die hij me anders waarschijnlijk noot verteld had."
Eigenlijk bij toeval stuitte [...] in een tijdschrift op de naam de de Amsterdamse antropologe Florien Linck. "Ik las dat zij sprekende portretten maakte van mensen. Gewoon met een recordertje. Ik heb aan mijn vader gevraagd of hij daaraan mee wilde werken. Hij is nu nog heel gezond en het leek me een mooie herinnering voor later. Hij had geen enkel bezwaar."
Zo gezegd, zo gedaan. En het resultaat - verdeeld over twee cd's - overtrof haar stoutste verwachtingen. "Mijn vader woonde als jongen in Indonesië. Zijn ouders hadden daar een plantage. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft hij daar ook in het kamp gezeten. Daarover gaat een heel stuk van het bandje. Natuurlijk heeft hij over die periode wel vaker gesproken, maar tegen mijn spiegelde hij de oorlog altijd mooier af dan het in werkelijkheid was."
Interviewster Linck slaagde er echter in ook de scherpste randjes bij haar vader naar boven te halen. "Aan haar gesprekstechnieken kon je duidelijk horen dat ze veel ervaring had. Mijn vader kan heel goed vertellen en deed dat tegen haar ook heel gemakkelijk en ontspannen. Het was erg leuk om zijn stem terug te horen."
Bijzonder vond [...] het om te horen hoe het er vroeger aan toeging in gezinnen die een plantage beheerden. "Dat was maar een eenzame bedoening. Hij is eigenlijk opgevoed door bedienden omdat zijn ouders het zo druk hadden."
De grootste onthulling? "Dat hij als kind zag hoe Indonesiërs alles plunderden en zelfs van heel dichtbij hoe een Chinese man aan stukken werk gehakt. Mijn vader is nooit bang voor de dood geweest, maar daar heeft hij dus wel een angst voor grote menigtes aan overgehouden. Dat wist ik al langer, maar tot nu toe had ik eigenlijk nooit goed begrepen waar die angst precies vandaan kwam."
"In de rij staan, daar heeft hij ook een hekel aan. Dat heeft te maken met de tijd die hij en een kamp doorbracht." Als oudste van vijf kinderen was hij net op de leeftijd dat hij werk gescheiden van zijn ouders en broertjes en zusjes. Haar vader liet het er echter niet bij zitten. "Op een gegeven moment wist hij als verstekeling aan boord van een vliegtuig te komen en is hij op zoek gegaan naar zijn familie. Hij heeft ze nog gevonden ook..."
